adverb, adjective, suffix -telný, Czech language

Celem artykułu jest zwrócenie uwagi na specyficzną sytuację języka czeskiego, polegającą na wysokiej częstotliwości (w porównaniu z językiem polskim lub innymi językami słowiańskimi) tworzenia i używania przymiotników (nie)możliwościowych z formantem -telný (ew. nie-telný) oraz tzw. przysłówka względu typu cenově, vzhledově, povahově itd. Odwołując się do odpowiedniej literatury fachowej, autorka przedstawia omawiany temat w ujęciu diachronicznym, zwracając równocześnie uwagę na różnice w konkretnych językach słowiańskich oraz w interpretacjach prezentowanego zjawiska w tradycji lingwistycznej poszczególnych narodów słowiańskich. Uwagi natury teoretycznej ilustrowane są przykładami wyrażania tej samej treści - w zależności od danego języka - w sposób syntetyczny (w postaci przymiotnika/przysłówka) albo analityczny (w postaci konstrukcji wielowyrazowej).

The subject matter of the present contribution from the field of comparative Slavonic word formation are the so-called viewpoint adverbs and adjectives with the meaning of passive possibility (impossibility), which in Czech usually assume the suffix -telný. The article?s main focus is the situation of Czech from a diachronic perspective. The emphasis is placed upon the fact that a synthetic (one-word) expression of meanings, contained in the given parts of speech, is very frequent in Czech. Other Slavonic languages use more descriptive constructions, e.g., they form words with the help of other word-formation means.