Polish; Slovak; Lexis; Semantic

W artykule opisujemy pewne zmiany semantyczne, do których doszło w polskiej i słowackiej leksyce. Materiał dla porównywania pochodzi z monografii D. Buttler Rozwój semantyczny wyrazów polskich. Chociaż od napisania jej pracy przeszło ponad 30 lat, nadal jest aktualna i opisywane wyrazy są żywe. Najczęściej dochodzi do następnych zmian: przesunięcia z jednej dziedziny do innej albo z leksyki potocznej do terminologii. Porównywanie dotyczyło takich wyrazów jak: żłobek - jasle, kmieć - kmeť, pasieka - paseka, gadać - hádať, naczynie - náčinie, głosznik - hlásnik, biegun - behúň, przyprawa - príprava itp. Większość z nich tworzą wyrazy zdradliwe (pułapki), wiele z nich miało w obu językach w przeszłości to samo znaczenie, ale później doszło do zwężenia albo rozszerzenia znaczenia.. Badania porównawcze potwierdzają ten fakt, że wyrazy kiedyś z identycznym znaczeniem w obu językach od siebie znaczeniowo oddaliły się.

The paper points out certain semantic changes that have arisen in Polish and Slovak lexis. Materials for comparison are taken from the monograph Rozwój semantyczny wyrazów polskich by D. Buttler. Although the work was written more than 30 years ago, it remains topical and the material is current. The most frequent changes are: shift from one area to another or from colloquial vocabulary to terminology. There are compared words like: żłobek - jasle, kmieć - kmeť, pasieka - paseka, gadać - hádať, naczynie - náčinie, głosznik - hlásnik, biegun - behúň, przyprawa - príprava, etc. They are mostly false friends. Many of them had the same meaning in the past but over the course of centuries their meanings have modified. Comparative research supports the fact that formerly identical meanings of these words in both languages have split.