Protestantism, sermon, Andrzej Źlik, Cieszyn Silesia, Francis I of Habsburg

Działalność księży protestanckich na terenach Księstwa Cieszyńskiego miała znaczący wpływ na kształtowanie się specyficznej regionalnej odmiany polszczyzny cieszyńskiej. Początek tego procesu odnotowujemy w pierwszym dwudziestoleciu XVIII wieku. Wtedy pierwsi pastorzy cieszyńscy Jan Muthman i Samuel Ludwik Zasadius zaczęli wydawać książki dla swych wiernych w języku polskim, a wygłaszanie kazań po polsku stało się obowiązkiem księży ewangelickich. Artykuł zawiera analizę kazania, które powstało w roku 1835 jako mowa pogrzebowa po śmierci cesarza Franciszka I Habsburga. Prezentuje ono wysoki poziom opanowania polszczyzny, jak również dokumentuje wpływy języka czeskiego i miejscowej gwary.

The activity of Protestant priests in the Duchy of Cieszyn had a significant impact on the development of a specific regional variety of the Cieszyn Polish. This process began in the first twenty years of the eighteenth century. At that time, the first Cieszyn pastors Jan Muthman and Samuel Ludwik Zasadius began publishing books for their faithful in Polish. Giving sermons in Polish became the duty of Evangelical priests. The analyzed sermon was created in 1835 as a funeral speech after the death of Emperor Francis I of Habsburg. The sermon presents a high level of mastery of Polish, as well as documents the influence of the local dialect and Czech language.